ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΨΗΦΙΑΚΟΥ ΥΛΙΚΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΜΑΘΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗ ΣΧΟΛΙΚΗ ΑΠΟ ΑΠΟΣΤΑΣΗ
DESIGN AND CREATION OF DIGITAL MATERIAL FOR E-LEARNING AND DISTANCE EDUCATION
Περιεχόμενο μαθήματος:
Στο μάθημα οι φοιτητές ασκούνται στις απαραίτητες διαδικασίες για το σχεδιασμό, την οργάνωση, την υλοποίηση και την αξιολόγησης της διδασκαλίας αξιοποιώντας παράλληλα τα νέα Μέσα και τις ψηφιακές τεχνολογίες όπως προβλέπεται στο ΔΕΠΠΣ για την πρωτοβάθμια εκπαίδευση.
Η εφαρμοσμένη οργάνωση του μαθήματος προσφέρεται, έτσι ώστε οι φοιτητές, μέσα από την ενεργή συμμετοχή τους, να διαμορφώνουν στην πράξη εκπαιδευτικό υλικό για την ηλεκτρονική μάθηση.
Για την καλύτερη οργάνωση της διαδικασίας θα δημιουργηθούν ομάδες των 5 μέχρι 6 ατόμων. Παράλληλα κάθε ομάδα φοιτητών σε συνεργασία με τον εκπαιδευτικό της τάξης και τον επιβλέποντα καθηγητή 1. θα οριοθετήσει ένα θέμα διδασκαλίας με την πρωτότυπη αξιοποίηση των νέων Μέσων, 2. θα προβεί στο διδακτικό μετασχηματισμό του θέματος, σύμφωνα με την προτεινόμενη μεθοδολογία και 3. θα εφαρμόσει τη διδασκαλία στην τάξη.
Η πρακτική άσκηση δομείται στα εξής στάδια:
1ο στάδιο: Ανάλυση διδακτικού πεδίου (2η-4η εβδομάδα): ανάλυση της ομάδας αναφοράς και του εκπαιδευτικού πεδίου μέσα από την παρατήρηση με συγκεκριμένα εργαλεία. Συγκεκριμένα οι φοιτητές παρακολουθούν και συμμετέχουν για 2 εβδομάδες στην τάξη του εκπαιδευτικού συμβούλου που έχουν καταταχτεί με στόχο να γνωρίσουν την τάξη γενικά και τους μαθητές πιο εστιασμένα, π.χ. ενδιαφέροντα, ικανότητες και δεξιότητες στα Μέσα και να σχεδιάσουν, να οργανώσουν και να υλοποιήσουν μια εστιασμένη εκπαιδευτική παρέμβαση που θα αντιστοιχεί στο πραγματικό επίπεδο και τα ενδιαφέροντα των μαθητών.
2ο στάδιο: Κατασκευή απαραιτήτων γνώσεων (5η-7η εβδομάδα): πραγματοποιείται η οριοθέτηση των προσωπικών στόχων (συνήθως 1-2 στόχοι), σε συνδυασμό με το υπό διερεύνηση θέμα διδασκαλίας, και η εξέταση των διδακτικών προσεγγίσεων, σε συνεργασία με τον καθηγητή και τον εκπαιδευτικό σύμβουλο (μέντορα). Επιπλέον, διερεύνηση του θεματικού περιεχομένου και επιλογή της διδακτικής μεθοδολογίας και εκπαιδευτικού μέσου, π.χ. ιστοεξερεύνηση, διαδραστικός πίνακας, ρεπορτάζ, ηθικό δίλημμα, που σχετίζεται με την εκπαίδευση στα Μέσα και το ηλεκτρονικό υλικό. Η ιδιαίτερη διδακτική μεθοδολογία οριοθετείται από τον φοιτητή ως προσωπικός μαθησιακός στόχος, την επίτευξη του οποίου αποτιμά ο ίδιος μετά την ολοκλήρωση της διδασκαλίας τους στην τάξη. Παράλληλα, προκειμένου οι φοιτητές να εμβαθύνουν στη διδακτική μεθοδολογία που επέλεξαν, τη διδάσκουν στους συμφοιτητές με τη μορφή της μικροδιδασκαλίας. Οι εκπαιδευτικοί σύμβουλοι της τάξης είναι προσκεκλημένοι στο πανεπιστημιακό μάθημα και γίνονται μέτοχοι σε αυτήν τη διαδικασία, η οποία λειτουργεί εν μέρει και ως μη τυπική επιμόρφωση. Η συνεργασία φοιτητή και εκπαιδευτικού τάξης συνεχίζεται και παίρνει συμβουλευτικό χαρακτήρα.
3ο στάδιο: Διαλογική–Στοχαστική προετοιμασία και σχεδιασμός της διδασκαλίας. Ανάλυση βιντεοσκοπημένων Μικροδιδασκαλιών. (8η εβδομάδα): σταδιακή ολοκλήρωση του διδακτικού μετασχηματισμού και των ψηφιακών υλικών, σύμφωνα με προτεινόμενη μεθοδολογία και συγγραφή του προσχεδίου του εκπαιδευτικού σεναρίου. Στη βάση της συμβουλευτικής ανατροφοδότησης από τον καθηγητή, τον εκπαιδευτικό σύμβουλο (μέντορα) οι φοιτητές σχεδιάζουν το προσχέδιο διδασκαλίας
4ο στάδιο: Πραγματοποίηση αναθεωρημένης διδασκαλίας στην τάξη (9η-11η εβδομάδα): Ακολουθεί η υλοποίηση της διδασκαλίας 2 ως 4 διδακτικών ωρών στην τάξη (διάρκεια 2 εβδομάδων). Σε αυτό το στάδιο μπορεί να πραγματοποιείται αλληλοπαρατήρηση των μαθητών σε ομάδες βάσει εργαλείων ανάλυσης καλής διδασκαλίας. Επιπρόσθετα, ο/η φοιτητής/τρια αρχίζει τη συγγραφή του σεναρίου διδασκαλίας σύμφωνα με τις οδηγίες που του/της δίνονται από το Πανεπιστήμιο.
5ο στάδιο: Στοχασμός και ανατροφοδότηση της διδασκαλίας (12η-13η εβδομάδα): στοχασμός: α) σε εκπαιδευτικές περιστάσεις που έχει συλλέξει ο ασκούμενος φοιτητής (στη βάση ατομικού εκπαιδευτικού ημερολογίου), β) αναφορικά με το βαθμό επίτευξης του προσωπικού στόχου που είχε θέση, αξιοποιώντας συγκεκριμένο εργαλείο στοχασμού και γ) στην ποιότητα του εκπαιδευτικού σχεδιασμού και διατύπωση ατομικών συμπερασμάτων για την επαγγελματική ανάπτυξη των φοιτητών (στη βάση της ανατροφοδότησης του μέντορα και του υπεύθυνου καθηγητή της πρακτικής άσκησης).
Επιδιωκόμενα μαθησιακά αποτελέσματα (200-500 λέξεις):
Μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος οι φοιτητές θα είναι σε θέση:
σε επίπεδο γνώσεων:
- να γνωρίζουν τη σχετική στοχοθεσία (ΔΕΠΠΣ) για την αξιοποίηση των Μέσων στην εκπαιδευτική διαδικασία
- να γνωρίζουν τουλάχιστον τέσσερα βασικά εργαλεία ανάλυσης του εκπαιδευτικού πεδίου
- να περιγράφουν τα βήματα που πρέπει να ακολουθήσουν για το σχεδιασμό πειραματικής διδασκαλίας
- να γνωρίσουν διάφορα μοντέλα και μεθόδους διδασκαλίας
- να επεξηγούν βασικά κριτήρια για την αξιολόγηση του εκπαιδευτικού σεναρίου
σε επίπεδο ικανοτήτων:
- να σχεδιάσουν ένα εκπαιδευτικό σεναρίου με προσανατολισμού την σχολική νομοθεσία
- Να οργανώσουν μικρού μήκους παρατήρηση του εκπαιδευτικού πεδίου με στόχο την καταγραφή του μορφωτικού κεφαλαίου των μαθητών
- να σχεδιάσουν τη διδασκαλία και το εκπαιδευτικό υλικό που θα δίνει λύσεις για τη διδασκαλία της
- να αποτιμήσουν την πειραματική διδασκαλία που έκαναν στη βάση των κριτηρίων που έχουν μελετήσει για την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών σεναρίων
σε επίπεδο δεξιοτήτων:
- να πραγματοποιήσουν σύντομες διδασκαλίας που σχεδίασαν με βάση τη μεθοδολογία κ
- να δημιουργήσουν και να παραδώσουν ένα εκπαιδευτικό σεναρίου στη βάση των προδιαγραφών που συζητήθηκαν στο μάθημα
- να συντάξουν μια τεκμηριωμένη έκθεση στοχαζόμενοι πάνω στην διδασκαλία που πραγματοποίησαν
Προαπαιτούμενα: Η επιτυχής παρακολούθηση του μαθήματος ΥΑ007.
Συνιστώμενη βιβλιογραφία προς μελέτη:
α) Εγχειρίδια του μαθήματος (έως 3 συγγράμματα):
-
Σοφός, Α. (2015). Σχεδιάζοντας σενάρια διδασκαλίας για την πρακτική άσκηση των φοιτητών. Ολιστικό μοντέλο διερευνητικής και στοχαστικής πρακτικής για την ενίσχυση του ψηφιακού γραμματισμού στο πλαίσιο της μεντορείας. Αθήνα: Γρηγόρης
- Kron, F. Σοφός Α. (2007): Διδακτική των Μέσων. Νέα Μέσα στο πλαίσιο διδακτικών και μαθησιακών διαδικασιών, Αθήνα: Gutenberg
- Σοφός, Α. Kron, F. (2010). Αποδοτική Διδασκαλία με τη Χρήση Μέσων. Από τα προσωπικά και πρωτογενή στα τεταρτογενή και ψηφιακά Μέσα. Αθήνα: Γρηγόρης
β) Συμπληρωματική βιβλιογραφία (έως 10 συγγράμματα):
- Σολομωνίδου Χ.(2006): Νέες Τάσεις στην εκπαιδευτική τεχνολογία, Αθήνα: Μεταίχμιο
- Βοσνιάδου Σ. (2006): Παιδιά, Σχολεία και Υπολογιστές, Αθήνα: Gutenberg
- Καμπουράκης, Γ., Λουκής Ε. (2006):e-λεκτρονική μάθηση, Αθήνα: Κλειδάριθμος
Διδακτικές και μαθησιακές μέθοδοι (έως 100 λέξεις):
Η επεξεργασία των θεματικών πεδίων οργανώνεται ως σεμιναριακό μάθημα με υβριδική μάθηση (blendend learning) και εν μέρει εργαστηριακή εφαρμογή και άσκηση. Βασικές μέθοδοι εργασίας είναι: εισήγηση, παρουσίαση εργασιών, ομαδικές δραστηριότητες.
Μέθοδοι αξιολόγησης / βαθμολόγησης (έως 100 λέξεις):
Η βαθμολογία της πρακτικής άσκησης διαμορφώνεται από: 1. το σχέδιο διδασκαλίας, 2. τη διδασκαλία στην τάξη ή τη μικροδιδασκαλία, 3. ένα παιδαγωγικό ημερολόγιο και 4. μια προφορική εξέταση
Η αξιολόγηση βασίζεται σε 2 άξονες: α) στην ενεργή συμμετοχή τω φοιτητών στην εκπαιδευτική διαδικασία, η οποία διασφαλίζεται με τη ενασχόλησή τους σε συγκεκριμένο παραδοτέο έργο που θεωρείται ως προαπαιτούμενος για την κατανόηση του περιεχομένου του μαθήματος και συμμετοχή τους στις τελικές εξετάσεις και β) έγκαιρη παράδοση του συνολικού έργου με όλα τα προβλεπόμενα στον τύπο και την ολοκλήρωση της πρακτικής άσκησης
Το μάθημα αυτό έχει 5 ECTS που σημαίνει ένα φόρτο εργασίας 150 ωρών για τους φοιτητές:
0 Παρακολούθηση του μαθήματος 3 ώρες επί 13 μαθήματα (συνολικός φόρτος εργασίας 39 ώρες)
- 1ο στάδιο Ανάλυση διδακτικού πεδίου: περιέχει 1-2 εβδομάδες παρακολούθηση, τουλάχιστον 40 ώρες εργασίας και 5 ώρες εργασίας για τη συγγραφή της τεκμηριωμένης αναφοράς για την αιτιολόγηση της πρώτης πρότασης για τη διδασκαλία. (συνολικός φόρτος εργασίας 45ώρες)
- 2ο στάδιο Διαλογική–Στοχαστική προετοιμασία και σχεδιασμός της διδασκαλίας: μελέτη μεθόδων διδασκαλίας (10 ώρες) μετασχηματισμός του περιεχομένου σε εκπαιδευτικές δράσεις (10) (συνολικός φόρτος εργασίας 20 ώρες)
- 3ο στάδιο Ανάλυση και προετοιμασία προσχεδίου της διδασκαλίας: διδακτικός μετασχηματισμός της εκπαιδευτικής παρέμβασης (20 ώρες) μετασχηματισμός του περιεχομένου σε εκπαιδευτικές δράσεις (συνολικός φόρτος εργασίας 20 ώρες)
- 4ο στάδιο Αναθεώρηση και υλοποίηση της διδασκαλίας 2 ως 4 διδακτικών ωρών: αναθεώρηση του προσχεδίου μετά τη συμβουλευτική με τον καθηγητή (6 ώρες) και πραγματοποίηση της διδασκαλίας μετασχηματισμός του περιεχομένου σε εκπαιδευτικές δράσεις (2-4 ώρες) (συνολικός φόρτος εργασίας 8-10 ώρες)
- 5ο στάδιο Στοχασμός και επανασχεδιασμός της διδασκαλίας: συζήτηση πάνω για τις αναγκαίες μετατροπές του διδακτικού σεναρίου (10 ώρες) και αναθεώρησή του (10 ώρες) (συνολικός φόρτος εργασίας 20 ώρες)
Γλώσσα διδασκαλίας: Ελληνική
Τρόπος παράδοσης μαθήματος:
Το παραδοτέο έργο γίνεται με φυσική παρουσία στο γραφείο του διδάσκοντος